H Μαρία Χναράκη ίδρυσε και διηύθυνε το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών και παραμένει καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ντρέξελ και Εντεταλμένη Εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών.
Διαθέτει Πτυχίο/ΜΔΕ Μουσικών Σπουδών (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών), και MA & PhD στη Λαογραφία, Εθνομουσικολογία και Πολιτιστική Ανθρωπολογία (Πανεπιστήμιο της Indiana στο Bloomington, Ιντιάνα, ΗΠΑ). Επιπλέον, έχει τίτλους στο πιάνο, τη μουσική θεωρία και εκπαίδευση από το Ελληνικό και το Εθνικό Ωδείο Αθηνών.
Διετέλεσε μέλος ΔΕΠ σε Πανεπιστήμια στην Ιντιάνα, την Ιντιανάπολη, καθώς και στα Πανεπιστήμια Cornell (Ιthaca, NY, USA) και Drexel (Philadelphia, Pennslylvania, USA) ενώ παράλληλα, από το 2003, διευθύνει προγράμματα αλλοδαπής αμερικανικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα. Η ακαδημαϊκή της εξέλιξη εστιάζεται στην ενασχόλησή της με τη διεύρυνση του αντικειμένου των Ελληνικών Σπουδών στις ΗΠΑ: έμφαση στην σύγχρονη Ελλάδα, τη διαθεματικότητα, τη διασύνδεση πολιτισμού και τοπικής οικονομίας και τη νησιωτικότητα. Στο πλαίσιο αυτό ανέπτυξε περισσότερα από 40 πανεπιστημιακά μαθήματα, 3 πλήρη προγράμματα ελληνικών σπουδών (με πολλαπλή αξιολόγηση και «Έλασσον Πτυχίο»), 35 ερευνητικά εξατομικευμένα μαθήματα και πολλαπλές ειδικές ερευνητικές θέσεις Αμερικανών προπτυχιακών στην Ελλάδα. Λόγω των καθηκόντων της στην ανάπτυξη μαθημάτων και την κατάρτιση προγραμμάτων σπουδών, η σταδιοδρομία της χαρακτηρίζεται από την ιδιότητα «Καθηγήτρια Διδασκαλίας» (Professor of Teaching).
Στις δραστηριότητές της συμπεριλαμβάνονται ομιλίες και συμμετοχές σε διεθνή συνέδρια, δημοσιεύσεις, βιβλιοκριτικές, διδασκαλίες παραδοσιακών χορών και
τραγουδιών, μεταφράσεις αλλά και διοργανώσεις εκδηλώσεων όπως συναυλίες, θέατρα, προβολές ταινιών, «συμπόσια» μεσογειακής διατροφής, κλπ. Οι δημοσιεύσεις της διευρύνουν την εμβέλεια των Ελληνικών Σπουδών σε περιοδικά στις ΗΠΑ, Ευρώπη, Τουρκία, Σερβία, Ρωσία, Κίνα, κ.λπ. Οι διοργανώσεις της προάγουν το επιστημονικό περιεχόμενο των Ελληνικών Σπουδών με την ενότητα «Περιβάλλον-Άνθρωπος-Πολιτισμός», όπου η έννοια «περιβάλλον» αναφέρεται στο φυσικό και το πολιτιστικό, σε αρμονία με τον άνθρωπο και την οικονομία. Ενδεικτικές θεματικές δημοσιεύσεις:
 2020. “Building Bridges Between Self and Others: A Suggestion for Music Education through Greek Singing”, with Antonia Forari. Edited By Rachel Heydon, Daisy Fancourt, Annabel J. Cohen. Chapter 24 in The Routledge Companion to Interdisciplinary Studies in Singing, Volume III: Wellbeing: 304-315.
 2017. “Why Cretan Music?” Invited Book Chapter in Cretan Music. Vienna Series in Ethnomusicology-University of Vienna & Musical Editions Seistron-Aerakis Cretan Musical Workshop: 11-156.
 2012. “Dakos”. Co-written with Evangelia Papoutsaki. A Taste of Islands: A Global Islands Cookbook: 102-105.
 2011. “Souls of Soil: Island identity through song”. Invited book chapter in G. Baldacchino (ed.) Island Songs, Lanham MD, Scarecrow Press.
 2010. “We Speak What We Eat: My Big Fat Greek Language”. The 33rd: An Anthology. Volume 3: 239-243. College of Arts & Sciences: Drexel University; Department of English and Philosophy.
 2009. “Speaking Without Words: Zorba’s Dance”. In the Bulletin of the Ethnographic Institute 57 (2): 25-35. Serbian Academy of Sciences and Arts (SASA).
 2008. “Bridging Kazantzakis’s The Sacrifice and Kalomiris’s The Masterbuilder”. Invited chapter in Manolis Kalomiris: The Masterbuilder. Greek National Opera. Athens 2008, p. 59-62.
 2006. “Greece”. The Ethnomusicologist’s Cookbook. New York: Routledge Press, pp. 240-245.
 2004. “Is King Zeus Alive? Dance Mythomusicologies in the Mountainous Crete”. October 2004. Arxaiologia 92: 68-75.
Τιμήθηκε με διαδοχικά βραβεία εξαίρετης διδασκαλίας, του ρόλου του μέντορα αλλά και της εποπτείας φοιτητών στο Εθνικό Συνέδριο Προπτυχιακών Φοιτητών στις ΗΠΑ. Ενδεικτικές διακρίσεις, βραβεία κι υποτροφίες προέρχονται από: το Κοινωφελές Ίδρυμα «Αλέξανδρος Ωνάσης», το Ι.Κ.Υ., την Παγκρητική Ένωση Αμερικής, το Πανεπιστήμιο Cornell μαζί με το «Βραβείο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Επαρχίας Tompkins (New York)», ενώ το 2000 κέρδισε, επίσης, το «Βραβείο για Εξαίρετη Διδασκαλία» από το Ινστιτούτο Λαογραφίας και Εθνομουσικολογίας του Πανεπιστημίου της Indiana στο Bloomington.
Το παιδαγωγικό και ερευνητικό ιδεώδες του έργου της εμπεριέχεται στην πεποίθηση ότι «πρέπει να εμπλουτίσουμε τις Ελληνικές Σπουδές δίνοντας έμφαση στη σπουδή της οικουμενικής, ηθικής, μουσικής, δραματικής και λαογραφικής ελληνικής παράδοσης». Η προσέγγισή της αναλύει το «ποιοι είμαστε» μέσα από τις καλλιτεχνικές εκφράσεις μας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι όλοι οι άνθρωποι συνιστούν «αμαλγάματα»
πολλών επιρροών κι ότι τα «…ίδια πράγματα συμβαίνουν σε όλο τον κόσμο αλλά με διαφορετικές όψεις και εκφάνσεις».
Τα ερευνητικά της ενδιαφέρονται περιλαμβάνουν την παιδαγωγική των ελληνικών σπουδών, τις πολιτιστικές εκφάνσεις ταυτότητας, τις παραδόσεις και τα έθιμα, τη μεθοδολογία και πρακτική μουσικών αρχείων, το ψηφιακό περιεχόμενο των τεχνών και την ανάπτυξη ανθρωπίνων πόρων, ενώ έχει διερευνήσει θέματα όπως η νησιωτική συμπεριφορά, η εμπειρική μάθηση και το υβριδικό εκπαιδευτικό περιβάλλον. Ειδικότερα θέματα που περνούν μέσα από τα μαθήματά της: εθνομουσικολογία (περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση μέσω ελληνικής λαϊκής ποίησης, ομηρική μπαλάντα και προφορική θεωρητική θεωρία στην κρητική λαϊκή ποίηση, ταυτότητα και αισθητική της ελληνικής μουσικής / χορού), μεσογειακές παραστάσεις (ο κρητικός χορός ως σωματική άσκηση και μέσα επίτευξης μακροζωίας), λογοτεχνία και μουσική (Νίκος Καζαντζάκης και μουσική), ο θρύλος της συζύγου (Ιφιγένεια και Γέφυρα της Άρτας), σύγχρονοι Έλληνες συνθέτες (π.χ. Δημήτρης Μητρόπουλος & Γιώργος Κουμεντάκης), δημιουργικές προσεγγίσεις στην εκπαίδευση γλωσσών (λαογραφικές πτυχές της ελληνικής γλώσσας, διδασκαλία ελληνικών μέσω τραγουδιών), ταξινόμηση, ψηφιοποίηση και διατήρηση μουσικών αρχείων, διακρατική εκπαίδευση, πολιτικές και στρατηγικές, συνδυασμένες πρακτικές διδασκαλίας και δια βίου μάθησης.
Είναι η συγγραφέας των βιβλίων “Cretan Music: Unraveling Ariadne’s Thread (2007, «Εκδόσεις Κέρκυρα»-Αθήνα) και “Sing In Me, Muse, and Through Me Tell the Story …”: Greek Culture Performed (2013, Zorba Press, NY- USA).
Είναι συνεπιμελήτρια των διαθεματικών ψηφιακών δίσκων (Μaster Classes) δημιουργικής επιχειρηματικότητας (CEOsʼ Story Telling: Creativity and Global Ventures, CEOsʼ Leadership and Global Insights, Ithaca, NY, USA) και μιας σειράς ψηφιακών, οπτικοακουστικών, αρχειακών «βιβλιοδίσκων» για τη μουσική της Κρήτης (–ειδικότερα της επαρχίας Πεδιάδος/Νομού Ηρακλείου).